امنیت غذایی جهان در عصر کرونا
زینب مختاری، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفت‌وگویی در خصوص شعار روز جهانی غذا، اظهار نمود: هر سال ۱۶ اکتبر به عنوان روز جهانی غذا شناخته می‌شود و هدف از برگزاری این روز بزرگ‌نمایی نیازها، تأمین غذای افراد و ریشه کن کردن گرسنگی در کل جهان است، فائو (سازمان غذا و کشاورزی آمریکا) این روز را به عنوان روز جهانی غذا در نظر می‌گیرد.
وی افزود: هر سال شعاری برای روز جهانی غذا در نظر می‌گیرند و بر اساس آن شعار برنامه‌ریزی‌ها انجام می‌شود، اهداف و ماموریت‌هایی نیز بر اساس شعار هرسال پیشنهاد می‌شود تا دولت‌ها و مردم آن را انجام دهند، امسال شعار روز جهانی غذا با نام «اقدامات ما آینده ما است» بیان شده است، این بدین معناست که در واقع اولویت‌های غذایی و روش طبخ آن می‌تواند بر روی سلامتی انسان‌ها اثر داشته باشد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی، تصریح کرد، انتخابی که امروز داریم روی نسل آینده اثر می‌گذارد به دلیل اینکه در زنجیره غذایی افراد مؤثر است، روز جهانی غذا با وجود وفور نعمت همچنان قابل توجه است به دلیل اینکه حدود ۱۰ درصد از افراد جهان از گرسنگی رنج می‌برند و این اتفاق پارادوکسی است که در نقطه مقابل آن حدود یک سوم غذاهایی که تولید می‌شود دور ریخته می‌شود و این اتفاق بسیار آزار دهنده است.
گرسنگی ۱۰ درصدی و رژیم غذایی ناسالم ۴۰ درصدیمختاری، عنوان نمود: ۱۰ درصد افراد از گرسنگی رنج می‌برند و ۴۰ درصد افراد جهان رژیم غذایی سالم ندارند، از سوی دیگر حالت تناقضی می‌بینیم که یک سوم غذا دور ریخته می‌شود و مردم دچار گرسنگی هستند، از سوی دیگر چاقی و اضافه وزن در جهان مشکل پیچیده‌ای بوده و شیوع آن در جهان افزایش دارد به همین دلیل امسال این شعار انتخاب شده تا بگوید آینده‌ای که در مورد غذا وجود دارد وابسته به انتخاب نسل امروز است.
وی هدف از روز جهانی غذا را داشتن سیستم پایدار و زنجیره غذایی (کشاورزی غذا) عنوان کرد که هر غذایی که افراد انتخاب کرده، پخته و آماده نگهداری می‌کنند روی این سیستم اثر می‌گذارد و بعد از آن خود افراد به دلیل این انتخاب‌های غذایی که داشته‌اند تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات امنیت غذایی دانشگاه، می‌گوید: هدف از سیستم غذا و کشاورزی این است که فضای کافی برای فراهم آوردن غذای مورد نیاز، متنوع، مغذی و ایمن را علاوه بر قابل دسترس بودن و از نظر قیمت قابل خریداری برای هر انسانی مهیا کند، داشتن شیوه‌ای برای رسیدن به این هدف مدنظر است تا هیچ انسانی مشکل گرسنگی نداشته باشد.
لزوم دسترسی به غذای مغذیمختاری، تصریح می‌کند: باید امکانات جامعه به گونه‌ای باشد که بدون در نظر گرفتن موانع اقتصادی، اجتماعی و محیطی همه افراد به غذای سالم، مغذی و ایمن دسترسی داشته باشند و سازمان کشاورزی می‌گوید دسترسی به غذا تنها برای رفع گرسنگی نیست باید دسترسی به غذای مغذی فراهم باشد و نیازهای ریزمغذی بدن انسان تأمین شود.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی، می‌گوید: به دلیل اینکه در بین افرادی که دچار چاقی و اضافه وزن هستند احتمال دارد غذای سالم و مغذی در دسترس نباشد و این یک آمار گول زننده باشد مثل چاقی که پوششی بر روی گرسنگی سلولی است، اگر زمانی بتوانیم سیستم پایداری ایجاد کنیم تا این غذاها قابل دسترس برای همه شود می‌توانیم به آینده بیشتر امیدوار باشیم و این اتفاق نشان دهنده این است اگر کیفیت تولید بالا برود تغذیه هم بهتر شده و زندگی بهتری برای همه ایجاد می‌شود.
وی اضافه می‌کند: در پاندمی کرونا برای دسترسی به سیستم پایدار غذا و کشاورزی بسیار فاصله افتاده است به دلیل اینکه افراد دسترسی کافی به غذای سالم نداشتند و بروز بیماری‌ها در بین آنها بسیار زیاد بوده است، علاوه بر پاندمی و مشکلات ایجاد شده، کشاورزان تولیدکننده مواد غذایی به دلیل تغییرات شدید آب و هوایی شرایط نامساعدی داشتند، متأسفانه در چندسال اخیر در کل جهان این تغییرات علاوه بر واردن کردن صدمه زیاد به محصولات کشاورزان در فروش محصولات نیز مشکل ایجاد می‌کند.
توجه به کشاورزان، حلقه اول زنجیره غذاییعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات امنیت غذایی دانشگاه تاکید کرد: این تناقض که انسان غذای سالم ندارد و دچار چاقی می‌شود، این اتفاق در حلقه اول زنجیره مربوط به کشاورزان است، اگر افراد در فرایند تولید غذا به حلقه‌های اولی که مربوط به کشاورزان است توجه نکنند وقتی کشاورزان با تغییرات شدید آب و هوایی مواجه شوند اگر محصولات آنها کاهش هم پیدا نکند مشکل در فروش محصولات به دلیل بی‌عدالتی‌ها اتفاق می‌افتد و فقر در اجتماع زیاد می‌شود و با افزایش مهاجرت به شهرها مواجه می‌شویم.
روز جهانی غذا بازگو می‌کند که در جامعه مشکلات زیادی در فرایند تولید غذا وجود دارد، غذا یکی از نیازهای اساسی انسان است و اگر در مورد آن فکر نشود می‌تواند آینده بشر را تحت تأثیر قرار دهد، در پاندمی کرونا علاوه بر کاهش دسترسی به غذای سالم و ایمن، مشکلات اقتصادی و بیکاری برای بسیاری از افراد جامعه وجود داشت و از نظر قیمت مواد غذایی و دسترسی به آن شرایط لازم برای هم اقشار وجود نداشت، کرونا باعث افزایش فقر در جامعه، کاهش درآمدها و تعطیلی بسیاری از کسب و کارها شد و دریافت غذای سالم برای انسان‌ها مقدور نبود در نتیجه با کاهش سیستم ایمنی بدن و بروز بیماری‌ها مواجه شدند.
راه حل‌های دسترسی به سیستم پایدار غذاییاین متخصص تغذیه و رژیم درمانی در مورد دسترسی به سیستم پایدار غذایی، اظهار می‌کند: دولت‌ها در جهان نقش اساسی بر عهده دارند، باید دولت‌ها سیاست‌های قدیمی را کنار بگذارند تا مشکلات اقتصادی مردم کمتر شده و دسترسی به غذای سالم داشته باشند، دولت‌ها با حمایت از کشاورزان و ایجاد نوآوری در این صنعت برنامه را به سمتی پیش ببرند که با حمایت کشاورزان میزان درآمد آنها و تولیدات را افزایش دهند.
وی تاکید کرد: حمایت از صنایع خرد در جامعه نیز بر عهده دولت‌ها است تا بتوانند صنعت غذا را در سطح متعادلی نگهدارند تا به سمت سودزایی نروند، دسترسی به غذای ایمن و مغذی قابل دسترسی برای همه افراد جامعه هدف سختی است و بسیاری از افراد اجتماع با تشکیل کارگروه‌ها درگیر این مسئله هستند و مساعدت دولت‌ها در این بخش حائز اهمیت بالایی است، حمایت‌های اجتماعی، توجه به مطالعات محققان و بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری می‌تواند به حلقه‌های ما بین زنجیره صنایع غذایی کشور کمک کند و در نهایت توجه به همه این موارد اثرگذاری مستقیم بر روی سیستم غذایی کشور دارد.
